İSLAM bir Medeniyet dinidir. Her Medeniyet, kendi insan tipini yetiştirir. İslam Medeniyetinin inşa ettiği insan evvela HAK, ADALET, ŞEFKAT, MERHAMET, NEZAKET ve ZERAFET te inkişaf etmiş, gönlü bütün mahlukatı şefkatle kucaklayan bir rahmet dergahı, bir Merhamet Pınarıdır.
İslâmʼın müʼminlere en çok telkin ettiği ahlâkî vasıflar, “merhamet ve şefkat”tir. Resûlullah Efendimiz’in şefkat ve merhameti de bütün mahlûkâtı kucaklayan, cihan-şümûl bir vasfa sahipti. Nitekim bir gün: “–Nefsim kudret elinde bulunan Allâh’a yemin ederim ki, birbirinize merhamet etmediğiniz müddetçe Cennetʼe giremezsiniz.” buyurmuşlardı.
Ashâb-ı kirâm: “–Yâ Resûlâllah! Hepimiz merhametliyiz.” dediler.
Allahʼın Resûlü: “–(Benim kastettiğim) merhamet, sizin anladığınız şekilde yalnızca birbirinize olan merhamet değildir. Bilâkis bütün mahlûkâta şâmil olan merhamettir, (evet) bütün mahlûkâta şâmil merhamet!..” buyurdular.(Hâkim, IV, 185/7310)
“Allah’ım; bize merhametsizleri musallat etme.” Duası ve “ Siz yerdekilere merhamet edin ki göktekiler de size merhamet etsinler.” ifadesi gene Peygamberimize aittir.
Günümüz dünyasında MERHAMET duygusu, toplum olarak en çok muhtaç olduğumuz duyguların başında gelmektedir.
Televizyon ve gazete haberlerinde sıkça duyduğumuz işlenen suçlar, acımasızlıklar, insanlık onurunu zedeleyen bir sürü davranış ve zulümler, hayvanlara yaşatılan eziyetler ve canilikler artık olağan bir durummuş gibi toplumun ve maalesef çocuklarımızın algı dünyasına yansıtılmaktadır.
Etrafımıza baktığımız da; bilinçsiz ve merhamet yoksunu yetiştirilen çocuk ve genç yaştaki bireylerin, insanlara, hayvanlara, ağaçlara, bitkilere ve doğaya karşı verdiği zararlarla ve daha örneklerini çoğaltabileceğimiz birçok merhametsizlik örnekleri ile karşılaşmaktayız.
Çoğumuzun bildiği ama sessiz kaldığı-sustuğu yanlışlıklar. Bütün insanlığın özünde var olan ama yitirilen ve üzeri küllenen MERHAMET duygusuna ne kadar muhtaç olduğumuzun farkına vararak; yaşadığı ortamda etrafındaki tüm canlılara karşı saygılı, vicdanlı, sorumluluk bilinci taşıyan, sevgiyle beslenen, sevmeyi bilen ve koşulsuz seven, şuurlu ve merhametli çocuklar yetiştirmekle işe başlamanın zaruri olduğu bir devirde yaşıyoruz.
Merhamet duygusu insanın fıtratında yüklenmiş olmasaydı, yeryüzü yaşanamaz olurdu.
Çocuklarımızın merhametli ve vicdanlı yetiştirebilmek için;
* Aile içinde birbirimize şefkatli davranışlarda bulunarak doğru model olalım. Sevgi dolu ve sıcak bir aile ortamı içinde büyüyen çocuklar başkalarının duygularına daha duyarlıdırlar. Yapılan araştırmalar, okul öncesi dönemde annenin çok şefkatli olmasının çocuktaki empati düzeyini artırdığını göstermiştir.
* Çevremize, komşularımıza karşı yardımsever olmalıyız. Karşılık beklemeden iyilik yapmanın bir erdem olduğunu onlara anlatmalıyız.
* Çocuklarımıza şefkat ve merhamet ile ilgili tarihimizden, peygamberimizden ve diğer davranış örnekleri, hikâyeleri anlatalım ve bu tür kitapları okumalarını sağlayalım.
* Çocuğunuzun sevdiği arkadaşına birlikte hediye alalım. Paylaşmayı küçük yaşlardan itibaren öğrenmesini sağlayalım.
* Birlikte bir yardım kurumunu ziyaret edelim. Kurumun yardım dağıtma faaliyetlerine katılabiliriz.
* Birlikte bir hastayı, yaşlıyı ziyaret ederek merhamet duyguları geliştirilebiliriz.
* Çocuğumuzda olumlu yardımlaşma davranışları gördüğünüzde onu tebrik ve motive edelim.
* Evinizdeki çiçekleri sulama vazifesini verelim. Çiçekleri birlikte koklayalım ve hatta çiçeklerle konuşalım. Birlikte ağaç dikelim, doğayı ve bitkileri sevdirelim.
* Hayvanları sevdirelim. Birlikte aç bir köpeğe yiyecek verelim, susamış kediye süt verelim, artan yemeklerinizi poşetleyip sokaktaki hayvanlara verelim. Karıncalara, böceklere vs. zarar vermemesi gerektiğini öğretelim.
* Paylaşmanın güzelliğini, sevincini içinde hissetmesine vesile olalım. Beslenme çantasına arkadaşlarıyla paylaşması için ara sıra sürprizler hazırlayalım.
* Düşünceli ve iyiliksever davranışlarını onun karakteriyle özdeşleştirelim. “Sen çok iyi ve çok yardımsever, güzel düşünen bir çocuksun.” Gibi iltifatlarda bulunalım.
* Davranışlarının başkaları üzerinden etkilerini anlatalım. Arkadaşına zarar verdiğinde veya haksız ve yanlış bir davranışta bulunduğunda “Sen onun yerinde olsaydın ne hissederdin?” sorusunu soralım ve haksız ve bencil davranmasına izin vermeyelim. Kurallarımızı koyarken açık ve net koyalım.
* Akrabalarımızla ilişkilerimizi güçlü tutalım ve çocuklarımızı da bu ilişkilere ortak edelim. Dayı, hala, amca, teyzeleriyle düzenli görüşmesine ve onları sevmesine vesile olalım.
* İyi çocukların yapacağı şeylerin listesini çıkararak, odasına asalım. Yaptığı her iyiliğin muhakkak karşılık göreceğini anlatalım. İyilik yapmasına vesile olalım, teşvik edelim. İdeallerine iyi çocukların yapacakları şeyleri koyalım.
* Sonuç olarak karşılık beklemeden iyilik yapmanın bir erdem olduğunu ona davranışlarımızla ve sözlerimizle ifade edelim. Biz de karşılık beklemeden iyilikler yapalım. Yaptığı her iyi davranışta meleklerin onu alkışladığını ve yaptığı iyiliklerin bu dünyada ve ahirette de iyilik olarak karşısına çıkacağını anlatalım.
Toplumların en büyük sorunu merhametsiz bireylerin ve merhametsizliklerin artmasıdır.
Merhametli toplumlar Allah’ın Rahmet ve merhametine layık ve nail olurlar.
Unutmayalım; Merhametli toplum merhametli nesiller yetiştirilerek oluşturulabilir.
Merhamet bilinci ile donanmış çocuklar yetiştirmemiz temennisi ile…
Mustafa Hocam. Yazılarınız çok güzel. Eğitimci yönünüz ve konuları ele alış şekliniz çok memnuniyet verici. Size çok teşekkür ederiz.
Çok güzel bir yazı emeğinize sağlık hocam bir eğitimci olarak uzun yıllar öğrencilerime tamda bu güzellikleri vermeye çalıştım sonuçlarını ise eğitim yılı sona ermeden gördüm.en güzel insan yaratılanı seven ve merhamet edendir.
Değerli hocam, harika, güncel ve çok güzel yazılarınızı severek takip ediyorum. kaleminize, yüreğinize sağlık. Allah'a emanet olun.
İşin bam teli, zurnanın zırt dediği yer burası işte. derdi teşhis etmeden tedavide isabet edemiyoruz. çocuklarımızı başıboş, evlerimizi anasız bırakıp yetişen çocuklara kabahat buluyor, toplumun sıkıntılarından söz ediyoruz. analar analık, babalar babalık yapsa çocuklar neden merhametsiz yetişsin?????????