İYİ İNSAN OLMANIN YOLU "ERDEM"Lİ OLMAKTAN GEÇER!

Erdem; Ahlaklı olmanın getirdiği iyilik, alçak gönüllülük, yiğitlik, doğruluk, fazilet, hakkaniyet, ruhsal olgunluk anlamlarına gelir. Ahlaki ve insani değerlerin tümüne erdem adı verilir. Erdemli olmak; Haksızlık karşısında durabilecek kadar mert ve korkusuz, ihtiyaç sahiplerine yardım edecek kadar güzel ahlaklı ve temiz kalpli, cehaletle savaşacak kadar cesur ve bilge insan olmaktır. Vicdanını dinlemek ve her şartta iyilik yapmak için çaba harcamaktır. İyi insan olmanın yolu erdemli olmaktan geçer.

İnsan, erdemli olabildiği kadar insan olmanın lezzetini tadar. Erdem; ermek, bir şeyin hakikatine ulaşmak ile alakalı bir kelimedir. İnsanı insanlaştıran, arınmışlığa ve adanmışlığa taşıyan ruhun adıdır. Erdem hem deruni (iç dünyamız ile ilgili) bir ufuk hem de engin bir umut sunar insana. Aşırılıklara, aymazlıklara, arzulara karşı denge demektir. Rahmetin, merhametin, adaletin, kardeşliğin kapıları erdem sayesinde açılır. Hayat erdemle anlamlanır. Erdemini yitiren insan çirkinleşir. Bir kişinin ve toplumun idealinde erdem varsa ebedi kurtuluşa ulaşabilir.  

Erdemli toplum kendiliğinden oluşmaz. Onu bizzat inşa etmek gerekir. Bunun için de ıslah ve irşâd çalışmalarına ihtiyaç vardır. Erdemin kaynağı ilahidir. Erdeme yaratılış amacına uygun hareket edenler ulaşabilirler. Rabbi ile barışık ve beraber olanlar erdemli olmayı başarırlar. Erdemli toplum, ışığını Kur’an’dan ilhamını hikmetten alır. Erdem kendisi için istediğini başkası için de isteyebilmektir. Yaşamak için yaşamak değil, yaşatmak için yaşatmaktır. Sadece kendisi için yaşayanların erdemden nasipleri olmaz. Herkesin herkesten sorumlu olduğu bir toplum erdemli toplumdur.

Erdem; görevimizin üstünde taşıdığımız sorumluluktur. Mesela, zekât vermek erdem değil, görevdir. Zekâtla beraber verilen sadaka, bulunulan infak erdemdir. Ahlaklı olmak hepimizin görevi ama erdemli olmak bir üst seviyedir. Erdemli insanlar cesur, dürüst ve yardımsever olurlar. Adaletten yana ve şeffaftırlar. Kazandığını hak etmenin gayretinde, yardıma ihtiyacı olanlara yardımcı olmanın derdindedirler. Güvenilir, alçak gönüllü ve ölçülü, doğaya ve diğer canlılara karşı duyarlı ve merhametli, israftan ve çevrelerine zarar vermekten çekinen, hırs ve öfkelerini kontrol etmeyi becerebilen insanlardır.

Modern çağın en büyük elemi erdemsizliktir. Kapitalist dünyada erdeme yer yoktur. Modern dünyanın dağdağası gün geçtikçe insanlığımızı ve erdemlerimizi eritiyor. Erdemsiz dünya insana dar geliyor. Bunalımlar, buhranlar, haksızlıklar, zulümler hep erdemsiz yaşamlardan kaynaklanıyor. Genetiği bozulan bitki gibi refah düzeyi yükselenlerin pek çoğunda ruh sefaleti artıyor. Ekonomik, politik, kültürel ve sanal hayat adeta ahlak ve erdemden yoksullaştırılmış bir mecraya kayıyor.

Bu gidişata bir ortak aklın, bir ortak vicdanın, bir ortak iradenin ‘’dur’’ demesi gerekiyor. Erdemin kişisellikten çıkarılıp toplumsallaştırılması, örgütlenmesi lazım. Erdem toplumsallaşırsa hakikatin hâkimiyetinin önü açılacaktır. Hassasiyetler daha fazla körelmeden iyilerin ittifakı oluşabilirse erdemli toplum kendiliğinden oluşur. Erdem evrenseldir. Vatanı, ırkı, bölgesi, cinsiyeti, milliyeti, mesleği, mezhebi yoktur. Aklıselim, kalbi selim, zevki selim olan herkes erdemli olmanın ve erdemli toplumu oluşturmanın adayları ve sorumlularıdır.

Erdemli toplum bilgili, bilinçli, bilge toplumdur. Kullukta göstereceğimiz emek, eylem, ahlaklılık, edep bizi erdemli kılacaktır. Bugün gençliğimizin erdemli ortamlara, erdem sunan ocaklara, erdem öğreten birlikteliklere, erdemli insanların verecekleri emeklere ihtiyacı var. Erdem; toplum çıkarını, kişisel çıkarın üstünde tutmaktır. Erdem, insanın insan üstüne ulaşmak için harcadığı çabadır. En büyük erdem; insanın vicdanını dinlemesi ve iyilik yapmak için çaba harcamasıdır.

Erdemli insanlar devletin yetkin bir görevine getirildikleri zaman diğer insanlara tepeden bakmazlar. Milletin işini görmeyi ve kolaylaştırmayı kendilerine kutsal bir görev sayarlar. İnsanlar onlardan rahatsız olmaz, kötülük görmez, emniyette olurlar. Onlar da Peygamberimizin “Allah’ım! Her kim, ümmetimin işinden bir görev üstlenir de onlara meşakkat verirse, sen de kıyamet işlerinde ona meşakkat ver. Her kim de ümmetimin işlerinden bir görev üstlenir, onlara lütuf ve merha­metle muamele ederse, sen de kıyamet işlerinde ona lütuf ve merhametle muamele et!” (Müslim, İmâre/19) duasına muhatap olurlar. Ahlak ve erdem çöktüğünde devletin yönetilmesi zorlaşır.

Erdem; kendini beğenmemek ve hayır adına yaptıklarını yeterli bulmamaktır. İyi şeyleri yapmakta gösterdiğimiz karar ve sabır demektir. Erdemi yıkılamayan düşman yenilmiş sayılmaz. Mutluluk erdemin ödülü değil erdemin kendisidir. Bilgisiz erdem zayıf ve faydasız, erdemsiz bilgi ise tehlikeli ve dehşet vericidir. Erdem; mücadeleden korkmak ve sinmek değil, belalara karşı koyup direnmek, yolundan dönmemektir.

Erdemli olmanın ödülü olan huzur ve mutluluk, erdemin yolundan gidilmedikçe kazanılamaz. Bir insanın bilgi düzeyi yeterli olsa bile onu koruyacak erdemi yoksa kazandıklarını kaybeder. Eğer bir yaşam, tümüyle kişisel arzuları tatmine yönelmişse sahibini er ya da geç küçültür ve acı bir düş kırıklığına mahkûm eder. Zira küçük insanların gururu büyük olur. Erdemli olmak güzeldir. Erdemi başkalarına öğretmek ise çok daha güzel ve bir o kadar da kutsaldır.